Paketa softuerike pėr punė nė zyrė apo privat OpenOffice.org sapo ėshtė publikuar edhe pėr pėrdoruesit shqiptarė. Kjo paketė pėrmban program pėr pėrpunim te teksteve, tabellave dhe bazave tė tė dhėnave, si dhe program pėr vizatime dhe shėnime tė formulave matematikore.
Dje sapo u mbarua me sukses prezantimi i parė nė Kosovė pėr njė pako
produktesh me kod burimor tė hapur. Fjala bėhet pėr OpenOffice.org
(OOo) i cili tanimė ėshtė pėrkthyer dhe pėrshtatur nė gjuhėn Shqipe si
rezultat i punės intensive tė pjesėtarėve tė kompanisė Kosovare me seli
nė Gjakovė: Ati-Kos.
Pakoja OOo paraqet njė pėrmbledhje programesh tė ndryshme si OOo
Writerprogram pėr pėrpunim teksti, OOo Calcprogram pėr pėrpunim
tabelash kalkulese, OOo Impressprogram pėr prezantime, OOo
Drawprogram pėr vizatime, si dhe OOo Base i cili ėshtė program pėr
baza tė shėnimeve.
Kontribuuesi primar pėr kodin burimor tė pakos OOo ėshtė kompania e
mirėnjohur Sun Microsystems, mirėpo kjo pako ėshtė kompletuar dhe
vazhdon tė ndėrtohet edhe me punėn e programorėve tė ndryshėm qė
gjenden kudo nė botė. Participimi i vazhdueshėm si dhe mundėsia pėr
participim nė zhvillimin e OOo pakos, ėshtė si rezultat i natyrės tė
kodit tė hapur qė e posedon. Sa i pėrket prezantimit tė ditės sė
djeshme, ai filloi nė orėn 11:00 dhe zgjati pėr rreth njė orė nė njė
nga sallat tė Hotelit Grand nė Prishtinė. I tėrė projekti i pėrkthimit
dhe pėrshtatjes tė OOo nė gjuhėn Shqipe u prezantua nga Fatos Stavileci
dhe Shkumbin Saneja.
Fatos Stavileci gjatė prezantimit hyrės.
Pjesa e parė e kėtij prezantimi u pėrqendrua kryesisht nė efikasitetin
e kėtij produktit, kursimet qė ai i ofron, qėllimet pas projektit, si
dhe njė numėr tė ēėshtjeve tjera relevante. Pėr shkak se OOo nė kohėn e
fundit arriti tė sipėrfaqėsoj nė Microsoft Windows platformė, kjo
paraqiti njė kohė ideale edhe pėr sipėrfaqėsimin e OOo nė gjuhėn
Shqipe. Stavileci gjatė prezantimit elaboroi mjaft nė ēėshtjen e
kursimit. Ai deklaroi qė OOo pėr shkak tė natyrės tė kodit burimor tė
hapur, nė disa raste, sikur ai nė Institucionet e shtetit tė New York,
Sh.B.A. ofron kursime prej mbi 5 milion dollarėsh. Stavileci poashtu
theksoi mjaftė edhe ēėshtjen e licencimit. Sikurse gjithēka qė ėshtė
duke ndėrruar me kalimin e kohės, ashtu edhe ēėshtja e licencave do tė
ndėrroj nė Kosovė. Kur tė vij kjo kohė do tė ndjehet nė njė rreth tė
gjerė institucional si dhe individual fuqia e pakos OOo.
Fatos Stavileci gjatė prezantimit.
Nga anketa qė kishte bėrė stafi i Ati-Kos-it nė pesė kuvende komunale
tė Kosovės nė muajin Maj tė kėtij viti, rreth 98.6% dėshironin pako
softuerike nė gjuhėn Shqipe. Nė njė anketė tjetėr, pjesa dėrmuese e tė
anketuarve besonte qė njė pako softuerike sikur OOo do tė ndikonte
shumė nė rritjen e produktivitetit nė fusha tė ndryshme pėr shkak tė
interfejsit nė gjuhėn Shqipe.
Rezultatet nga anketa nė kuvendet komunale.
Gjatė kėtij prezantimi Stavileci poashtu theksoi qė natyra e kodit
burimor tė hapur qė posedon OOo nė gjuhė Shqipe, pėrveē qė do tė
shkaktoje kursime fillimisht pėr shkak tė licencimit, kjo veti do tė
ndikoj edhe nė kursime tė ardhshme pėr krijimin e programeve shtesė.
Pra, nė vend se tė blehėn njė seri programesh nga burime tė ndryshme,
programorėt vendas do ta kenė mundėsinė tė krijojnė vetvetiu programet
shtesė dhe ti integrojnė ato me pakon ekzistuese tė OOo. Pjesa e parė e
prezantimit poashtu pėrfshiu informata mbi historinė e kėtij projekti,
si dhe suksesin e tij. Projekti pėr pėrkthimin dhe pėrshtatjen e OOo
pakos filloi qė nga Dhjetori i vitit 2003. Fillimisht ky projekt filloi
punėn me versionin 1.1 tė OOo ndėrsa tanimė ėshtė pėrfunduar puna nė
2.0 Beta shpėrndarjen e OOo qė paraqet versionin e fundit. Nė Tetor tė
kėtij viti pritet qė tė lėshohet nė pėrdorim versioni 2.0 stabil i OOo
pakos nė gjuhėn Shqipe. Puna e pjesėtarėve tė Ati-Kos-it ende vazhdon,
dhe gjithmonė kanė hapėsirė pėr tė interesuarit qė munden tė
kontribuojnė nė kėtė projekt. Pjesa e dytė e kėtij prezantimi u udhėheq
nga Shkumbin Saneja i cili kryesisht u pėrqendrua nė demonstrimin e
programeve tė ndryshme tė pakos OOo nė gjuhėn Shqipe.
Shkumbin Saneja gjatė prezantimit.
Saneja arriti me sukses ta demonstroi kompatibilitetin e OOo pakos me
atė tė Microsoft Office, duke shfrytėzuar programet OOo Writer dhe OOo
Calc. Ai poashtu deklaroi qė tė gjitha programet qė gjendet nė OOo
pakon janė nė disa raste pothuajse identike sa i pėrket
funksionalitetit dhe interfejsit me ato tė Microsoft Office.
Demonstrimi i aftėsive tė OOo Calc.
Demonstrimi i aftėsive tė OOo Impress.
Saneja argumentoi qė transferimi nga Microsoft Office pakoja nė atė tė
OOo nuk do tė paraqiste asnjė vėshtirėsi, ku kjo do tė jetė njė kursim
i madh nė aspekt tė trajnimeve gjatė implementimit nė masė. Sa i pėrket
promovimit tė kėsaj pakoje, Ati-Kos shfrytėzoji prezantimin pėr
shpėrndarjen e CD-ve falas tė cilat pėrmbanin skedat e nevojshme pėr instalimin e pakos si nė Windows sistemet poashtu edhe nė GNU/Linux.
Tryeza me CD-tė instaluese tė OOo pakos.
Mirėpo, u theksua qė OOo poashtu mundet tė shkarkohet edha nga
Interneti, duke i pėrdorė hiperlidhjet qė gjenden nė fund tė kėtij
artikulli. Duke e marrė parasysh numrin e pjesėmarrėsve nė kėtė
prezantim, mundemi tė themi qė Kosova e ka njė treg tė njomė tė
inxhinieringut softuerik, qė dalė ngadalė ėshtė duke lulėzuar.
OpenOffice.org Shqip:
http://sq.openoffice.orgAti-Kos:
http://www.ati-kos.com GenIus.