Falėnderimet dhe lavdėrimet i takojnė vetėm Allahut xhele shanuhu, salavatet qofshin mbi tė Dėrguarin e Tij, Muhamedin salallahu alejhi ue selem, mbi familjen e tij, mbi shokėt e tij dhe mbi tė gjithė muslimanėt qė ndjekin rrugėn e tij deri nė Ditėn e Gjykimit.
Me tė vėrtetė respektimi i prindėrve ėshtė njė gjė shumė me rėndėsi. Allahu xhele shanuhu e ka krahasuar respektimin dhe dėgjimin e prindėrve me dėgjimin dhe respektimin e Tij.
1. Allahu xhele shanuhu thotė: "Zoti yt ka dhėnė urdhėr tė prerė, qė tė mos adhuroni tjetėr pos Tij, qė tė silleni nė mėnyrė bamirėse ndaj prindėrve." (El Isra, 23)
Allahu xhele shanuhu nė kėtė ajet e ka krahasuar mosrespektimin e prindėrve me shirkun. Gjithashtu, Allahu xhele shanuhu thotė: Ne njeriun e kemi urdhėruar pėr (sjellje tė mira ndaj) prindit tė vet." (Llukman, 14)
2. Allahu xhele shanuhu na ka urdhėruar qė tė sillemi mirė me ta dhe ti respektojmė edhe nėse janė qafirė (jobesimtarė). Ai thotė: "E nėse ata tė dy tentojnė qė ti tė mė pėrshkruash Mua shok, pėr ēka ti nuk ke kurrfarė fakti, atėherė mos i respekto ata, po nė ēėshtjet e jetės sė kėsaj bote tė kesh mirėkuptim ndaj tyre..." (Llukman, 15)
Transmeton Muslimi nga Esma, e bija e Ebu Bekrit, se ka thėnė: "Erdhi tek unė nėna ime e cila nė atė kohė ishte mushrike (idhujtare), dhe e pyeta Pejgamberin salallahu alejhi ue selem duke i thėnė: O i Dėrguar i Allahut, mė ka ardhur nėna, e cila e urren gjendjen nė tė cilėn jam (nė Islam). Pra, a ta vizitoj nėnėn time? Pejgamberi salallahu alejhi ue selem i tha: "Po, vizitoje nėnėn tėnde." (Muslimi dhe Buhariu)
3. Respektimi i prindėrve konsiderohet xhihad
Transmeton Abdullah ibn Amri, Allahu qoftė i kėnaqur me tė, i cili ka thėnė: "Ka ardhur njė person tek i Dėrguari i Allahut salallahu alejhi ue selem dhe ka kėrkuar leje nga Pejgamberi salallahu alejhi ue selem qė tė marrė pjesė nė xhihad. Pejgamberi salallahu alejhi ue selem e pyeti: A i ke tė gjallė prindėrit? Ai iu pėrgjigj: Po. Pejgamberi salallahu alejhi ue selem i tha: Xhihadi yt ėshtė tek ata. (Buhariu dhe Muslimi)
Gjithashtu, transmetohet nga Enesi, Allahu qoftė i kėnaqur me tė, se ka thėnė: "Ka ardhur njė person te Pejgamberi salallahu alejhi ue selem dhe i tha: Me tė vėrtetė unė kam dėshirė pėr tė luftuar (pėr xhihad), mirėpo nuk po kam mundėsi. Pejgamberi salallahu alejhi ue selem i tha: A e ke ndonjėrin prej prindėrve gjallė? Ai tha: Po, nėnėn time. Pejgamberi salallahu alejhi ue selem iu pėrgjigj: Ndreqi marrėdhėniet me Allahun (xhele shanuhu) duke i respektuar prindėrit. Nėse e bėn njė gjė tė tillė (nėse i respekton prindėrit), atėherė ti ke bėrė haxhin, umren dhe xhihadin." (Taberaniu. Mundhiri ka thėnė se zinxhiri i kėtij hadithi ėshtė i mirė]
Nė disa hadithe Pejgamberi salallahu alejhi ue selem i ka dhėnė pėrparėsi respektimit tė prindėrve ndaj xhihadit. Transmetohet se Abdullah ibn Mesudi, Allahu qoftė i kėnaqur me tė, ka thėnė: "E kam pyetur Pejgamberin salallahu alejhi ue selem se cila vepėr ėshtė mė e mira. Pejgamberi salallahu alejhi ue selem u pėrgjigj: Falja e namazit nė kohėn e vet. I thashė: Pastaj cila? Tha: Respektimi i prindėrve. I thashė: Pastaj cila? Tha: Xhihadi nė rrugėn e Allahut. (Buhariu dhe Muslimi)
4. Respektimi i prindėrve ėshtė shkak pėr tė hyrė nė xhenet
Transmeton Ebu Darda, Allahu qoftė i kėnaqur me tė, se e ka dėgjuar Pejgamberin salallahu alejhi ue selem duke thėnė: "Prindėrit janė dera e mesme e xhenetit. Pra, nėse dėshiron, humbe atė derė ose fitoje atė." (Tirmidhiu, i cili ka thėnė se hadithi ėshtė sahih)
Kushejri ka thėnė: "'...dera e mesme e xhenetit' ka pėr qėllim derėn mė tė mirė tė xhenetit."
Transmetohet nga Muavi ibn Xhahime, se Xhahime ka ardhur tek Pejgamberi salallahu alejhi ue selem dhe e ka pyetur: "O i Dėrguar i Allahut, unė kam dėshirė qė tė luftoj nė rrugėn e Allahut dhe kam ardhur te ti qė tė konsultohem." Pejgamberi salallahu alejhi ue selem i tha: "A e ke gjallė nėnėn?" Tha: "Po." Pejgamberi salallahu alejhi ue selem i tha: "Kryej nevojat e nėnės tėnde, se me tė vėrtetė xheneti ėshtė tek kėmbėt e saj."
(Ahmedi, shejh Albani ka thėnė se ky hadith ėshtė hasen)
Nė transmetimin e Taberaniut qėndron se Pejgamberi salallahu alejhi ue selem e ka pyetur: "A i ke prindėrit gjallė?" I thashė: "Po," Tha Pejgamberi salallahu alejhi ue selem: "Kryej nevojat e tyre, se me tė vėrtetė xheneti ėshtė nėn kėmbėt e tyre." (Albani ka thėnė se ky hadith ėshtė sahih)
5. Kėnaqėsia e Allahut ėshtė nė kėnaqėsinė e prindėrve
Transmeton Abdullah ibn Amri, Allahu qoftė i kėnaqur me tė, se Pejgamberi salallahu alejhi ue selem ka thėnė: "Kėnaqėsia e Allahut ėshtė nė kėnaqėsinė e prindėrve dhe pakėnaqėsia e Allahut ėshtė nė pakėnaqėsinė e prindėrve."
(Tirmidhiu, kėtė hadith e kanė bėrė sahih Ibn Habbani, Hakimi dhe Albani)
6. Respektimi i prindėrve ėshtė shkak pėr faljen e mėkateve
Transmeton Ibn Omeri, Allahu qoftė i kėnaqur me tė, se njė njeri ka ardhur tek Pejgamberi salallahu alejhi ue selem dhe i tha: O i Dėrguar i Allahut, unė kam bėrė njė mėkat tė madh, a ka pendim pėr mua?" Pejgamberi salallahu alejhi ue selem) i tha: "A ke nėnė?" Ai i tha: "Jo." Pejgamberi salallahu alejhi ue selem i tha: "A ke teze?" Iu pėrgjigj: "Po." Pejgamberi salallahu alejhi ue selem i tha: "Pra, respektoje (dėgjoje) atė." (Tirmidhiu, dhe ka thėnė se hadithi ėshtė sahih)
Pra, kjo tregon se respektimi i prindėrve ėshtė shkak pėr shlyerjen e mėkateve, pasi Pejgamberi salallahu alejhi ue selem iu pėrgjigj kėtij mėkatari duke e pyetur se a ka nėnė, qė ta respektonte dhe dėgjonte atė, qė ti shlyhen mėkatet me respektimin e saj. Gjithashtu, transmeton Malik ibn Amri se Pejgamberi salallahu alejhi ue selem ka thėnė: "Ai i cili e liron njė rob musliman, do tė jetė shkaktar pėr shpėtimin e tij nga zjarri, kurse ai i cili e ka njėrin prej prindėrve tė gjallė dhe ata nuk ia falin atij (nuk ia bėjnė hallall), Allahu xhele shanuhu do ta largojė atė shumė larg." (Ahmedi, hadithi ėshtė hasen)
7. Respektimi i prindėrve ėshtė edhe shkak pėr largimin e ndonjė fatkeqėsie
Argument pėr kėtė ėshtė ngjarja e tre njerėzve qė kanė hyrė nė shpellė dhe njė gur i madh ka rėnė dhe ua ka mbyllur daljen. Nė kėtė gjendje, secili prej tyre e ka lutur Allahun xhele shanuhu me ndonjė punė qė kishte bėrė pėr hir tė Tij dhe njėri prej tyre e ka lutur Allahun xhele shanuhu me respektimin e prindėrve, duke thėnė: "O Allah, nėse kėtė vepėr e kam bėrė pėr hir Tėndin, na e largo kėtė shkėmb, qė tė mund tė dalim." Dhe Allahu xhele shanuhu ua largoi shkėmbin dhe dolėn prej shpelle. (Buhariu dhe Muslimi)
8. Transmeton Ebu Hurejra, Allahu qoftė i kėnaqur me tė, se Pejgamberi salallahu alejhi ue selem ka thėnė: "Nuk ka mundėsi fėmija t'ia kthejė hakun prindit tė tij, pėrveē nėse e sheh prindin e tij se ėshtė zėnė rob, pastaj e blen atė dhe e liron." (Muslimi)
9. Mosrespektimi i prindėrve ėshtė nga mėkatet mė tė mėdha
Transmeton Ebi Bekre, Allahu qoftė i kėnaqur me tė, se Pejgamberi salallahu alejhi ue selem ka thėnė: "A dėshironi t'ju tregoj pėr mėkatet mė tė mėdha?" Kėtė e pėrsėriti tri herė. Ne i thamė: "Po, o i Dėrguar i Allahut." Pejgamberi salallahu alejhi ue selem tha: "Bėrja shirk (shok) Allahut dhe mosrespektimi i prindėrve
" (Buhariu dhe Muslimi)
O vėlla i dashur, pasi e kuptove rėndėsinė e respektimit tė prindėrve dhe dėnimin e atij qė nuk i respekton prindėrit, shpejto dhe respektoji ata, dėgjoji ata (pėrveē nėse tė urdhėrojnė nė mėkate), mos u thuaj atyre as uf, lute Allahun qė t'i mėshirojė ata. Allahu xhele shanuhu thotė: "Dhe nė shenjė mėshire shtrije pranė tyre krahun pėrulės e respektues dhe thuaj: Zoti im! Mėshiroji ata tė dy, sikurse mė edukuan mua kur isha i vogėl." (El Isra, 24)
Allahu na bėftė prej atyre qė i respektojnė prindėrit dhe i dėgjojnė ata! Allahu i mėshiroftė prindėrit tanė ashtu siē na mėshiruan sa ishim tė vegjėl! Allahu ua faltė mėkatet prindėrve tanė dhe i shpėrbleftė ata me xhenetin Firdeus! vaLdrin.I